تازه‌ترین نوشته

جاده گم‌شده : قسمت ۱۸ : بورژوازیستی در حباب آهنین تورم به مناسبت سیزده‌به‌در رمضانی

تصویر
پوستر سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در مصلی تهران انوار عظیم لزوما نشانه‌های خوش نیستند، گاهی باید از آن‌ها به تاریکی گریخت، تا اندک نوری یافت و جان بدان آرامش بخشید   اگر می‌خواهید با مجموعه جاده گم‌شده بیشتر آشنا بشوید، بهتر است به  قسمت ۰  نگاهی بیندازید. خبر برگزاری سی‌امین نمایشگاه قرآن به مناسبت ماه رمضان منتشر شده بود، که پسرخاله‌هایم با من تماس گرفتند و گفتند که به آن‌جا برویم. برنامه کوچکی که قرار بود داشته باشیم، با اضافه شدن خاله‌هایم و همسران و بچه‌های‌شان، و دایی و زن‌دایی‌ام تبدیل به یک دورهمی خانوادگی نسبتا بزرگ به مناسبت سیزده‌به‌در شد. من هم به «م.ح»‌ گفتم که ببینم چه می‌کند، و او گفت که اگر بتواند خودش را خواهد رساند. این بود که روز دوم نمایشگاه همگی به سوی آن شتافتیم. ( خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا): «سی‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن نقد و بررسی می‌شود» ) من و احمد پیش از این‌که دیگران از ماشین‌ها پیاده شوند و بیایند، رفتیم و کمی قدم زدیم و بخش‌های مختلف را به سرعت از نظر گذراندیم. محتوای نمایشگاه نسبت به سال‌های قبل بسیار کمتر شده بود و نشرهای کمتری حضور

کتاب‌خانه مخفی : قسمت ۰ : در میان پستوهای پرپیچ‌وخم خط و متن و زمان

طرحی از کتاب‌خانه افسانه‌ای وان شی تانگ که پروفسور زی سال‌ها به دنبال آن در جست‌وجو بود (تصویر از انیمیشن ماجراجویانه «آواتار: آخرین بادافزار»)
طرحی از کتاب‌خانه افسانه‌ای وان شی تانگ که پروفسور زی سال‌ها به دنبال آن در جست‌وجو بود (تصویر از انیمیشن ماجراجویانه «آواتار: آخرین بادافزار»)

در هر قفسه کتاب و هر کتاب‌فروشی‌ای، جایی مخفی وجود دارد، که کتاب‌های خاص و کم‌یاب و عجیب، پر از حرف‌های شگفت‌انگیز و رؤیاهای ناب در آن قرار گرفته‌اند. کتاب‌هایی که در انتظار خواندن مانده‌اند، اما افراد کمی به سراغ‌شان می‌روند. چرا که همیشه ویترین‌ها با نورپردازی خاص و تزئینات پرجلوه خود، مشتری‌ها را به سراغ کتاب‌های جدید و پرفروش و پرتیراژ می‌برند.

اولین مواجهه با کتاب‌خانه نیمه‌دفن‌شده و مخفی در صحرای وان شی تانگ، پس از ورود از سقف آن
اولین مواجهه با کتاب‌خانه نیمه‌دفن‌شده و مخفی در صحرای وان شی تانگ، پس از ورود از سقف آن

اما چه کسی می‌گوید که کتاب‌های کم‌تیراژ ارزش کمتری برای مطالعه دارند و کتاب‌های پرتیراژ ارزش بیشتری؟ گاهی در کتاب‌ها و نوشته‌هایی که کمتر کسی به آن‌ها اهمیت داده است، سخنان و اندیشه‌هایی بس شیرین و دوست‌داشتنی و آموزنده بیان شده‌اند، که در پرفروش‌ترین کتاب‌ها هم کسی بدان‌ها دست نیافته است. چرا این اندیشه‌ها نباید از آن ما باشند؟ و اگر همه ما فقط به دنبال پرفروش‌ترین کتاب‌ها باشیم، پس چه‌طور کتاب‌های پرفروش تازه به وجود می‌آیند؟

یکی از راهروهای کتاب‌خانه عظیم و مملو از دانش و خرد وان شی تانگ
یکی از راهروهای کتاب‌خانه عظیم و مملو از دانش و خرد وان شی تانگ

بهترین متفکرها، کسانی نیستند که بیشترین دسترسی‌ها و گسترده‌ترین محیط جست‌وجو را برای خودشان ایجاد می‌کنند. چه بسا که کسانی در دایره کوچک و محدودی بر نقشه جهان زندگی کنند، اما پی به عمیق‌ترین و شگفت‌ترین آموزه‌ها و حقایق ببرند.

پس شاید باید کمی از سرعت و ظاهربینی خود بکاهیم، و پستوهای کتاب‌فروشی‌ها و کتاب‌خانه‌ها را نگاهی بیندازیم، تا جادویی را که در آن‌ها از اعصار کهن و کهن‌دوستان و نونویسان ناشناس باقی‌ست حس کنیم.

قفسه‌های بی‌نهایت از نوشته‌ها و نقاشی‌ها و طرح‌ها و آموزه‌ها و اندیشه‌ها و عقیده‌ها، که وان شی تانگ و شاگردانش آن‌ها را در این سازه عظیم گرد هم آورده‌اند
قفسه‌های بی‌نهایت از نوشته‌ها و نقاشی‌ها و طرح‌ها و آموزه‌ها و اندیشه‌ها و عقیده‌ها، که وان شی تانگ و شاگردانش آن‌ها را در این سازه عظیم گرد هم آورده‌اند

شاید آرزوی پروفسور زی، آرزوی همه ما باشد: «من سال‌های سال به دنبال این مکان در جست‌وجو بوده‌ام، و می‌دانم که هیچ‌کجای دیگری بر زمین، چنین وسعتی از دانش گردآوری نشده است. می‌توانم تا ابد این‌جا بمانم.» اما چه‌قدر شجاعت کسب چنین دانشی و مواجه شدن با حقایق را داریم؟ برای چه چیز به دنبال کسب دانش هستیم؟

آیا فقط پربارترین کتاب‌ها لایق خوانده شدن هستند؟ آیا خوش‌چاپ‌ترین کتاب‌ها نشان از بهترین متون دارند؟ آیا فقط پیچیده‌ترین موضوعات و مطالب باید زمان ما را پر کنند؟ آیا ثقیل‌ترین متون نشان از برترین آثار دارند؟

وان شی تانگ، مؤسس و مدیر و محافظ کتاب‌خانه وان شی تانگ، که همواره حریصانه به دنبال کسب دانش و اندیشه از سراسر جهان است تا خرد خود را وسعت بخشد
وان شی تانگ، مؤسس و مدیر و محافظ کتاب‌خانه وان شی تانگ، که همواره حریصانه به دنبال کسب دانش و اندیشه از سراسر جهان است تا خرد خود را وسعت بخشد

این‌جاست که وان شی تانگ، روح عظیم جغدشکل دانش‌دوست، مقابل ما می‌ایستد، و از هدف ما برای مطالعه و کسب دانش می‌پرسد، تا اگر قصد آسیب زدن به جهان و دیگران را داشتیم و یا لایق آموختن چیزهای نو نبودیم، ابتدا خودمان را برای این کار آماده کنیم.


در این مجموعه قصد داریم کتاب‌های کم‌تیراژ و کم‌تبلیغ و فراموش‌شده و آثار نویسنده‌های جوان و غیرمعروف را معرفی کنیم و از خوبی‌ها و شگفتی‌های متن و قلم و اندیشه آن‌ها سخن بگوییم. کتاب‌هایی که در قفسه‌های کتاب‌فروشی‌ها نادیده گرفته می‌شوند، و خیلی اوقات برای افراد ناآشنا با جادوی کلام، کم‌ارزش و بی‌ارزش جلوه می‌کنند. کتاب‌ها و کلماتی که ما را در میان پستوهای پرپیچ‌وخم خط و متن و زمان به تکاپو و پرواز در می‌آورند، و در طرحی کلی‌تر، ما را به یکی شدن با تمام افکار و اندیشه‌های جهان و آدم‌ها رهنمون می‌شوند.


قسمت بعدی: قسمت ۱ : ناپدید شدن | نیکزاد نورپناه


۲۸ فروردین ۱۴۰۱


پروانه انتشار: CC BY-NC-SA

نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

داستان‌هایی از ناکجا : ۵ : ناگهان یاد کلماتش افتاد...

جاده گم‌شده : قسمت ۱۸ : بورژوازیستی در حباب آهنین تورم به مناسبت سیزده‌به‌در رمضانی

شعر : اسماعیل (یک شعر بلند) | رضا براهنی (ویراست تازه + تحلیل و بررسی)